Αλγοδυστροφία

Αλγοδυστροφία ή σύνδρομο σύνθετου περιφερειακού πόνου (Complex Regional Pain Syndrome – CRPS) είναι μια μορφή χρόνιου πόνου που εμφανίζεται στα άνω ή τα κάτω άκρα. Πρόκειται για ένα ασυνήθιστο σύνδρομο που, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, εκδηλώνεται ως αποτέλεσμα τραυματισμού των οστών ή των αρθρώσεων ή μετά από ορθοπεδική χειρουργική επέμβαση που προκαλεί, για αδιευκρίνιστη αιτία, δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος. Τα περιφερικά νεύρα που ευθύνονται για τη συστολή των αρτηριών και των τριχοειδών γύρω από τις αρθρώσεις διαταράσσονται και παρατηρείται έλλειψη αγγειοποίησης της πληγείσας περιοχής, με αποτέλεσμα την πρόκληση πόνου.

Ένα πιθανό έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο, αγγειακές διαταραχές καθώς και το έντονο στρες λειτουργούν επιβαρυντικά στην αλγοδυστροφία.

• Πόνος και αίσθημα καύσου στην πάσχουσα περιοχή
• Αλλοδυνία, δηλαδή πρόκληση πόνου από ένα φυσιολογικά μη επώδυνο ερέθισμα, π.χ. αφή
• Αλλαγή στο χρώμα, την υφή και τη θερμοκρασία του δέρματος στην πάσχουσα περιοχή
• Αλλαγές στην ανάπτυξη της τρίχας και των νυχιών
• Σκλήρυνση αρθρώσεων, οίδημα
• Μυϊκοί σπασμοί
• Σε προχωρημένο στάδιο, παρατηρείται μειωμένη δυνατότητα ή αδυναμία μετακίνησης του προσβεβλημένου μέλους του σώματος

Η έγκαιρη διάγνωση της αλγοδυστροφίας είναι πολύ σημαντική για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου, αλλά είναι συχνά πολύ δύσκολη δεδομένου ότι η τυπική εμφάνισή της γίνεται πάνω από 2 εβδομάδες μετά τη χειρουργική επέμβαση ή τον τραυματισμό. Η καθυστερημένη διάγνωση άρα και αντιμετώπιση είναι οι κύριες αιτίες ενός υψηλού ποσοστού χρόνιων επιπλοκών της νόσου.

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη διαγνωστική εξέταση για την αλγοδυστροφία, επομένως οι επαγγελματίες υγείας θα ζητήσουν λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και θα κάνουν κάποιες εξετάσεις για να αποκλείσουν άλλες ασθένειες, που έχουν παρόμοια συμπτώματα, όπως για παράδειγμα η αρθρίτιδα. Ανάλογα με τη συμπτωματολογία, εξετάσεις οι οποίες διενεργούνται για τη διάγνωση της ασθένειας είναι:

• Αιματολογικές εξετάσεις
• Σπινθηρογράφημα οστών
• Μαγνητική Τομογραφία (MRI)
• Ακτινογραφίες
• Ειδικές εξετάσεις για διερεύνηση διαταραχών του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, π.χ. η θερμογραφία, ηλεκτρομυογράφημα

Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις, τα συμπτώματα του συνδρόμου σύνθετου περιφερειακού πόνου υποχωρούν από μόνα τους. Σε άλλες, μπορεί να παραμείνουν για μήνες ή και χρόνια, με αρνητικές επιπτώσεις στην καθημερινότητα του πάσχοντος. Υπάρχουν ενδείξεις ότι αν η θεραπεία ξεκινήσει εντός των πρώτων μηνών των συμπτωμάτων, αυτό μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση των σύνθετων συμπτωμάτων του περιφερειακού πόνου.

Οι σύγχρονες θεραπείες περιλαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή, φυσικοθεραπεία, παρέμβαση στα συμπαθητικά γάγγλια, περιφερική αναισθησία και αποσκοπούν στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση της κινητικής λειτουργίας του ασθενούς.

Συχνά, ένας συνδυασμός διαφορετικών θεραπειών, προσαρμοσμένος στις προσωπικές σας ανάγκες, είναι επιβεβλημένος.

Η Επιστημονική Ομάδα της Μονάδας Φροντίδας Πόνου Therapia Specialists, στελεχωμένη από έμπειρους αναισθησιολόγους, νευρολόγους, νευροχειρουργούς, φυσιοθεραπευτές και εναλλακτικούς θεραπευτές, θα αξιολογήσει την κάθε περίπτωση ξεχωριστά και θα προτείνει ένα εξατομικευμένο σχήμα αντιμετώπισης του πόνου του κάθε ασθενούς.

Εναλλακτικές και συνδυαστικές προσεγγίσεις αποτελούν:

• Η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής με παυσίπονα όπως η ασπιρίνη για την αντιμετώπιση του ήπιου πόνου και της φλεγμονής, αντικαταθλιπτικά και σπασμολυτικά τα οποία χρησιμοποιούνται στον νευροπαθητικό πόνο, κορτικοστεροειδή για τη μείωση της φλεγμονής, φάρμακα κατά της οστεοπόρωσης, χορήγηση ενέσιμου αναισθητικού φάρμακου για αποκλεισμό νεύρων του Συμπαθητικού Νευρικού Συστήματος ή ενδοφλέβια χορήγηση κεταμίνης για την ανακούφιση από τον πόνο και τοπικά αναλγητικά για τη μείωση της υπερευαισθησίας, όπως η κρέμα καψαϊκίνης ή κρέμα και επιθέματα λιδοκαΐνης.
• Η φυσιοθεραπεία. Η ήπια άσκηση των προσβεβλημένων άκρων είναι εξαιρετικά ευεργετική για τη μείωση του πόνου και τη βελτίωση της δύναμης και της κίνησης. Όσο νωρίτερα γίνεται η διάγνωση της νόσου, τόσο πιο αποτελεσματική μπορεί να είναι η φυσιοθεραπεία.
• Η διαδερμική διέγερση ηλεκτρικού νεύρου (TENS): ρεύματα χαμηλής συχνότητας που ερεθίζουν τις αισθητικές ίνες των νεύρων με αναλγητικά αποτελέσματα.
• Η βιοανάδραση (biofeedback): Το biofeedback είναι μία μη επεμβατική μέθοδος που μπορεί να συμβάλλει στην ανακούφιση του χρόνιου πόνου. Κατά τη διάρκεια του biofeedback, ο ασθενής είναι συνδεδεμένος με ηλεκτρικούς αισθητήρες που τον βοηθούν να λαμβάνει πληροφορίες σχετικά με το σώμα του. Με αυτό τον τρόπο και με την καθοδήγηση του φυσιοθεραπευτή μαθαίνει να ελέγχει ορισμένες από τις σωματικές του λειτουργίες, π.χ. πώς να χαλαρώνει ορισμένους μύες, για να επιτυγχάνεται το επιθυμητό αποτέλεσμα, δηλαδή η μείωση του πόνου. Στην ουσία, το biofeedback δίνει τη δυνατότητα να καταλαβαίνουμε και να ελέγχουμε το σώμα σας καλύτερα, για τη βελτίωση της υγείας μας.
• Η θεραπεία του καθρέφτη (Mirror Therapy): Πρόκειται για μία μη επεμβατική, πρωτοποριακή εναλλακτική μέθοδο που λειτουργεί επικουρικά στην περίπτωση του χρόνιου, ανίατου πόνου… ξεγελώντας τον εγκέφαλο! Το προσβεβλημένο άκρο τοποθετείται πίσω από έναν καθρέφτη, ενώ παρατηρείται η αντανάκλαση του άλλου άκρου, που βρίσκεται μπροστά από τον καθρέφτη και το οποίο κινείται χωρίς πρόβλημα. Ο εγκέφαλος με αυτή την οπτική ψευδαίσθηση νομίζει ότι το προσβεβλημένο άκρο κινείται χωρίς πόνο, λαμβάνει δηλαδή μια ψεύτικη οπτική πληροφόρηση, και διαμορφώνει έναν νέο χάρτη του σώματος.
• Διέγερση του νωτιαίου μυελού: Πρόκειται για μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, κατά την οποία ο γιατρός εισάγει μικροσκοπικά ηλεκτρόδια κατά μήκος του νωτιαίου μυελού τα οποία μεταφέρουν μικρά φορτία ηλεκτρικού ρεύματος και ανακουφίζουν από τον πόνο.
• Τοποθέτηση αντλίας φαρμάκων: Είναι και αυτή μία επεμβατική μέθοδος, κατά την οποία εμφυτεύεται μόνιμη αντλία για την έγχυση φαρμάκων στον υπαραχνοειδή χώρο για την ανακούφιση του πόνου.
• Ψυχολογική Υποστήριξη: Επειδή η σωματική μας υγεία μπορεί να επηρεάσει άμεσα την ψυχική μας υγεία, επειδή συχνά οι χρόνιες παθήσεις φέρουν μαζί τους το συναίσθημα του θυμού ή της απογοήτευσης, ενδέχεται κατά καιρούς να είναι πολύ σημαντική η ψυχολογική υποστήριξη από ειδικούς οι οποίοι θα βοηθήσουν τους ασθενείς να διαχειριστούν τα αρνητικά τους συναισθήματα και να βελτιστοποιήσουν το αποτέλεσμα της θεραπείας.